ในวงการไก่ชน มีแผลอยู่หลายแบบที่สร้างความได้เปรียบเสียเปรียบในสนาม แผลบางชนิดเห็นได้ชัด เช่น แผลวงแดง แผลคอ หรือแผลหน้ากอ ซึ่งทำให้ผู้ชมตีความได้ทันทีว่าไก่ตัวนั้นกำลังเสียเปรียบ แต่มีแผลอยู่ชนิดหนึ่งที่ไม่ปรากฏร่องรอยภายนอกชัดเจน แต่กลับส่งผลต่อการยืน การทรงตัว และความสามารถในการตอบโต้ของไก่ชนอย่างรุนแรง นั่นคือ “แผลหูเสียขา” หรือแผลกระทบระบบประสาทบริเวณหูชั้นใน
แม้จะไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่ความเข้าใจเกี่ยวกับแผลนี้ยังจำกัดในหมู่คนที่มีประสบการณ์สูงหรือคนที่เคยเห็นเหตุการณ์จริงในสนาม เพราะลักษณะของมันไม่ปรากฏออกมาให้เห็นเป็นรอยช้ำหรือเลือด แต่เป็น การกระทบกระเทือนภายใน ซึ่งส่งผลต่อระบบควบคุมการทรงตัวของไก่ ทำให้ไก่ที่โดนแผลนี้เกิดอาการเสียศูนย์ทันที เช่น เดินเซ ขาอ่อน ล้ม หรือยืนไม่ได้ ทั้งที่ยังมีแรงตีอยู่
จากประสบการณ์ของคนพัฒนาไก่ชนหลายฟาร์ม รวมถึงสนามชนระดับจังหวัด–ภาค พบว่าไก่ที่โดนตีเข้าจุดนี้มักแสดงอาการภายในไม่กี่วินาทีหลังถูกกระแทก เช่น กระพือปีกสู้แต่ขาไม่ทำงาน พยายามยืนแต่เสียการทรงตัว ล้มไปด้านเดิมซ้ำๆ หรือทรุดแบบ “ขาดแรงยืน” พฤติกรรมเหล่านี้แตกต่างจากอาการเหนื่อยหรือสภาพจิตใจเสีย เพราะไก่ยังมีความพยายามสู้ แต่ระบบทรงตัวไม่ทำงาน ซึ่งผู้มีประสบการณ์มักบอกทันทีว่า “โดนหูแล้ว” โดยไม่ต้องรอให้ครบยก
ไก่ที่ตีแผลนี้ได้ ไม่จำเป็นต้องมีลีลาจัด ไม่ต้องหมุน ไม่ต้องโยก บางตัวเดินหน้าแบบเรียบๆ แต่จังหวะเข้าแลกกลับแม่นยำผิดปกติ ฟาร์มใหญ่หลายแห่งให้ข้อมูลตรงกันว่า ความสามารถในการตีถูกตำแหน่งหูจนเกิดอาการเสียขา ถือเป็นลักษณะทางพันธุกรรม มากกว่าการฝึกซ้อม และใช้เวลาหลายรุ่นกว่าจะคัดสายที่ “เลือดนิ่ง” มากพอจะแสดงแผลตีแบบนี้อย่างสม่ำเสมอ
เพราะเป็นลักษณะที่ต้องอาศัยความต่อเนื่องในสายเลือด ทำให้ไก่ชนที่มีแผลตีหูเสียขาเด่นๆ มีจำนวนไม่มาก และฟาร์มที่เจอไก่สายนี้มักจะพยายามรักษาไว้เป็นพ่อพันธุ์หรือแม่พันธุ์ต่อยอดอีกหลายรุ่น การพัฒนาจึงใช้เวลาหลายปี ขึ้นอยู่กับว่าผู้พัฒนามีข้อมูลสายเลือดชัดเจนแค่ไหน
ในสายตาคนพัฒนาไก่ชน แผลตีที่ชัดเจนสักหนึ่งแผล—ไม่ว่าจะเป็นแผลหู แผลคอ หรือแผลวงแดง—ล้วนมีความสำคัญต่อการต่อยอดสายพันธุ์มากกว่าลีลาภายนอก เพราะลีลาสามารถสร้างได้จากการซ้อมและการดูแล แต่ “แผลตี” คือจุดเด่นที่ติดตัวไก่มาตั้งแต่กำเนิด และเป็นสิ่งที่สร้างเอกลักษณ์ให้สายได้จริง
แผลหูเสียขาจึงเป็นแผลที่คนเลี้ยงประสบการณ์สูงรู้ดีว่าต้องให้ความสำคัญ แม้จะพูดถึงกันไม่มาก เพราะมันเป็นแผลที่ทำให้ไก่เก่งระดับไหนก็เสียเปรียบทันที แต่ในอีกมุมหนึ่ง แผลนี้ก็เป็นเครื่องยืนยันว่าบางฟาร์มมีสายพันธุ์ที่น่าสนใจถึงขั้นส่งผลต่อผลลัพธ์ของไฟต์ในไม่กี่วินาที
สำหรับคนที่พัฒนาไก่ชนอย่างจริงจัง การรู้จักแผลนี้ไว้ ไม่ใช่เพื่อหวังผลแพ้ชนะเพียงอย่างเดียว แต่เพื่อใช้วิเคราะห์สายเลือด ประเมินลักษณะพ่อ–แม่พันธุ์ รวมถึงเข้าใจว่าพฤติกรรมไก่ในสนามเกิดจากอะไร ไม่ใช่ทุกการล้มคือหมดใจ ไม่ใช่ทุกการทรุดคืออ่อนแรง บางครั้งมันคือ “จุดเดียว” ที่เปลี่ยนผลของไฟต์ได้ทันที
และบางครั้ง…มันอาจเป็นจุดเดียวที่เปลี่ยนชื่อเสียงของฟาร์มไปอีกหลายปี
